Zelfs als je in de beste omstandigheden opnames maakt, moet je in de meeste gevallen je audio bijstellen. Dat kan door middel van verschillende tools binnen je montageprogramma zoals compressie, noise reduction, equalizer, … Op die laatste gaan we verder in. Wat is EQ? Waarom heb je het nodig en hoe gebruik je het?
Beknopt gesteld is equalizen een manier om bepaalde frequenties te verzwakken of versterken. De meest gebruikte montageprogramma’s (Adobe Audition, Pro Tools, Audacity, …) hebben standaard een EQ ingebouwd. Daarnaast zijn er ook heel wat downloadbare plug-ins voor EQ beschikbaar.
In de muziekwereld is een EQ erg courant. Bij een arrangement met meerdere instrumenten kunnen sommige partijen namelijk sterker doorklinken dan anderen. Zeker als bepaalde instrumenten in hetzelfde frequentiegebied zitten. Met een equalizer kan je instrumenten gemakkelijk van elkaar scheiden. Ook in podcasting wordt EQ gebruikt om de verstaanbaarheid van de stem te verbeteren. Iemand met een erg lage stem produceert bijvoorbeeld veel basfrequenties en kan daardoor moeilijker verstaanbaar zijn. Met een simpele bass cut haal je dit gerommel eenvoudig weg.
Als je je equalizer opent, zie je doorgaans een lijn van de laagste frequenties links naar de hoogste frequenties rechts. De eenheid van die frequenties is Hertz (Hz), wat het aantal trillingen per seconde van een bepaalde toon weergeeft. De gemiddelde mens heeft een bereik van 80 tot 20.000 Hz, maar dit kan variëren naargelang je leeftijd.
Er zijn verschillende types equalizers. Welke je het beste gebruikt, komt vaak neer op persoonlijke voorkeur. Hieronder een woordje uitleg over de twee meest voorkomende:
Hiernaast zie je de grafische equalizer uit het montageprogramma Adobe Audition. In dit voorbeeld bestaat de EQ uit tien banden, maar je kan ook kiezen voor twintig of dertig banden. Elke band heeft een vaste frequentie en kan je door middel van de schuiver in het midden bedienen.
Het gemak bij een grafische equalizer is dat je een duidelijk overzicht hebt van alle verschillende frequenties en je zo eenvoudig aanpassingen kan maken.
Dit is de parametrische equalizer uit Adobe Audition. Meestal zie je bij deze EQ slechts drie tot zeven banden. Daardoor lijkt alsof je minder bewegingsvrijheid hebt, maar je kan de banden zelf instellen. De gain-functie laat je de door jou bepaalde frequentie luider of stiller zetten. Daaronder vind je de Q-factor of width. Die bepaalt in welke mate de band de andere frequenties beïnvloedt.
Equalizen is een skill die je moet oefenen. Door veel te luisteren en te experimenteren bekom je de gewenste klank. Nogmaals: die gewenste klank kan voor iedereen anders zijn. Er is niet één juiste manier om EQ te gebruiken. Hieronder lees je meer over valkuilen die je best vermijdt.
Het montageproces duurt vaak erg lang. Daardoor worden na een tijdje je oren moe en vergeet je hoe je oorspronkelijke track klonk. Daarom is het een goed idee om een referentietrack te gebruiken. Daarbij kopieer je de onaangeraakte audio die je wil gaan bewerken eerst op een andere track. Die track kan je dan steeds als referentie gebruiken. Hierdoor vermijd je dat je zoveel EQ en andere effecten gebruikt dat je audio onnatuurlijk gaat klinken.
Luisteren als je monteert lijkt een evidentie. Toch is het een actieve bezigheid. Equalizen en andere effecten op je audio gebruiken, is een creatief subjectief proces. Ga dus niet zonder écht te luisteren bepaalde frequenties wegknippen, omdat dat de standaardpraktijk is. Luister altijd of je klank effectief verbetert en hou niet vast aan regeltjes. Klinkt het volgens jou beter op een andere manier? Volg dan vooral je gevoel.
Meestal monteer je met een goede koptelefoon, omdat je daardoor de beste klank hoort. Vergeet echter niet dat de meeste mensen je podcast niet door een koptelefoon van hoge kwaliteit beluisteren. Vaak gebruiken ze oortjes, een box of zelfs gewoon de speakers van hun gsm of laptop. Daarom is het verstandig om je audio te beluisteren via verschillende dragers om zo tot de beste mix te komen.
Equalizen is een leerproces. Je kan bovenstaande cheatsheet gebruiken als basis, maar het is vooral belangrijk dat je je oren blijft spitsen. Slechts één gouden regel mag je niet overtreden: experimenteer en luister!
Heb je weinig of zwakke leads, weinig bezoekers, weinig clicks? We sommen in deze whitepaper 14 redenen op waardoor het fout kan lopen en geven tips hoe je dit kan vermijden.
